Yangın Sınıfları Hakkında Bilinmesi Gerekenler

İnsan hayatında ve çevre sağlığını tehlikeye sokacak yangınlar doğal bir felakettir ve yangın sınıfları ile sınıflandırılır. Yangınlar yeterli önlem alınmadığında ya da yanıcı ve yakıcı maddeler dikkatsiz bir şekilde kullanıldığı takdirde meydana gelir.

Ufak kıvılcımlar dahi büyük yangınlara sebebiyet verebilir. Yangınların meydana gelmemesi için çeşitli önlemler alınıyor olsa dahi, bazı durumlarda yangının önüne geçmek neredeyse imkansız olabilir. Bu gibi durumlarda yangın sürecini yönetmek yangının çıkmasını engellemek kadar önemlidir. Yangın sürecini profesyonel ve başarılı şekilde yürütebilmek adına ise mutlaka yangın sınıfları ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmak gerekir.

Yangın Neden Kategorize Edilir?

Yangın sınıfları nelerdir sorusuna yangınların 6 farklı sınıfta gruplandırıldığına dair yanıt vermek mümkündür. A, B, C, D ve E sınıfı olarak sınıflandırılan yangınların tamamı tehlike ve kullanılacak yöntem önemi açısından birbiriyle aynıdır. Hafif atlatabilecek bir yangın sınıfının mevcut olmadığını mutlaka dile getirmek gerekir. Dolayısıyla yangın sınıflarının kategorize edilmesini sağlayan en önemli sebep yangının nasıl müdahale edileceğini tespit etmeyi daha kolay hale getirmelidir.

Yangın Sınıfları Nelerdir?

Yangın tehlike sınıfları tehlike durumlarına göre sınıflandırılır:

A Sınıfı

A sınıfı yangınlar, yangınların ana sınıfıdır. Katı maddelerin yanması sonucunda meydana gelen yangınlar A sınıfında kategorize edilir. Odun, kağıt, koltuk ya da kanepe gibi madde ya da eşyaların yanması sonucu meydana gelen yangınlar A sınıfına dahildir. A sınıfı yangınlar ile mücadele etmenin ilk yolu hava akışını kesmektir. Hava akışı kesildikten sonra su veya kuru toz söndürücü kullanılarak yangına müdahale edilmelidir. Teknolojinin ilerlemesi ile yangın söndürme ekipmanları arasına giren sıvı söndürücüler de A sınıfı yangınlarda tercih edilebilir.

B Sınıfı

B sınıfı yangınlar yanıcı olan sıvı maddelerin sebep olduğu yangın tiplerini içerir. Alkol ve benzin gibi maddelerin yakıcı maddeler ile etkileşime girmesi sonucu meydana gelen yangınlardır. B sınıfı yangınlara müdahale ederken dikkat edilmesi gereken en önemli etken hidrojen ve oksijen gazının yoğunluğudur. Eğer yangının olduğu ortamda hidrojen ve oksijen yoğun miktarda bulunuyorsa yangını önlemek oldukça zor olabilir. Bu gibi yangınları söndürmeye çalışırken su kullanılması kesinlikle önerilmez. B sınıfı yangın söndürme için kimyasal ve kuru toz içeren söndürücü köpükler tercih edilebilir.

C Sınıfı

Yanıcı gaz maddeleri sebep olduğu yangınlar C sınıfı yangınlar olarak değerlendirilir. Bu sınıfta yer alan yangınlar genellikle metan, asetilen, hidrojen ve pentan gazları ve bu menşei gazların etkileşimi sonucu meydana gelir. C sınıfı yangınlar gaz menşei bir yangın sınıfı olmaları sebebiyle açık havada müdahale edilmeleri oldukça zordur. Eğer yangın kapalı bir alanda yaşanıyorsa etrafında çevrelemek ve hava alışverişini sıfıra indirmek gerekir. Hava moleküllerinin çok hızlı şekilde hareket etmesi yangını kontrol altına almayı zorlaştırır. Bunun için hava moleküllerinin ağırlaştıracak etkileşimini sıfıra indirmek ve yalnızca kimyasal toz söndürücüler kullanmak gerekir. Toz söndürücü içerisinde yer alan yapılar hava moleküllerine yapışır ve akışı engeller.

D Sınıfı

Yangın sınıfları kaça ayrılır sorusuna verilebilecek yanıtların arasında bulunan D sınıfı yangınlar metallerin başrolde olduğu bir yangın tipidir. Çok sıcaklıkta eriyen dolayısıyla zamanla yangına dönüşmesi oldukça tehlikeli bir hal olan metaller, müdahale edilmesi zor bir yangın tipini içerir. D sınıfı yangınlara müdahale ederken kullanılacak olan malzemeler mutlaka yüksek sıcaklığa dayanıklı olmalıdır. Yangın tüpü, hortum ya da araçlar yüksek sıcaklığa girdiği anda bozulmamalı, kullanılacak olan söndürücünün tipinin mahiyetine dikkat edilmelidir. D sınıfı yangınlarda hidrojen kaynaklı ya da içerik söndürücü kullanılması kesinlikle önerilmez.

E Sınıfı

İSG yangın sınıfları arasında yer alan E sınıfı yangınlar elektrikli cihaz ya da elektrik tesisatlarında meydana gelen arızalardan kaynaklı olarak yaşanır. E sınıfı yangınlarda söndürücü olarak su kullanılması kesinlikle önerilmez. İletken bir malzeme olan su elektrik yangınlarında kullanıldığı takdirde çarpılmaların meydana gelmesine sebebiyet verir. E sınıfı yangınlarda mutlaka ısı dirençli iş eldiveni kullanmak ve içeriğinde karbondioksit bulunan söndürücüler ile müdahalede bulunmak gerekir.

F Sınıfı

Pişirme aletlerinde kullanılan yağların yangına sebebiyet vermesi F sınıfı yangınlar olarak sınıflandırılır. Ev, restoran ve otel mutfakları F sınıfı yangınların en yaygın olarak görüldüğü alanlardır. Tencere ve tavada kullanılan yağların sıcaklıklarının çok fazla yükselmesi sonucu meydana gelen bu yangınları söndürmek için kesinlikle su kullanmamak gerekir. Isıya dayanıklı eldiven ile müdahale edilmesi gereken bu yangınlarda toz söndürücü veya sulu kimyasal söndürücüler tercih edilebilir.

Yangın Sınıfları ile İlgili Bilgi Sahibi Olmanın Önemi

Yangın sınıfları ve söndürücüleri yangınlara mümkün olan en kısa süre içerisinde müdahale etmeyi sağlar. Yangın sınıflarıyla ilgili bilgi sahibi olmak yanıcı malzemeye göre yangın tüpü seçimine ve söndürücüler ile ilgili doğru karar vermeye yardımcı olur. Yangın sınıfları ile ilgili yeterince bilgi sahibi olunmadığı takdirde yanlış söndürücüler ile müdahale etmek yangının kısa süre içerisinde müdahale edilemez bir hal almasına yol açabilir.

Yangın esnasında yangının hangi sınıfta olduğu fark etmeksizin mutlaka ısıya dayanıklı baret kullanılması gerekir. Yangına müdahale eden işçiler tarafından kullanılması gereken bu güvenlik ekipmanları meydana gelebilecek risklere karşı önlem almaya yardımcı olur. Yangının sınıfı fark etmeksizin kullanılması gereken bir diğer güvenlik ekipmanı ise ısı koruyucu kolluk çeşitleridir. Farklı sebepler dolayısıyla meydana gelebilecek yangınların mümkün olan en kısa süre içerisinde kontrol altına alınması için işlemi gerçekleştiren kişilerin yeterli bilince sahip olmaları gerekir.